Một người đàn ông Trung Quốc họ Xiao (42 tuổi) vừa mãn hạn tù hồi tháng 8. Trước đó, Xiao thụ án tù 9 năm vì lừa đảo khách hàng và biển thủ tài sản của ngân hàng. Ngay sau khi ra tù, Xiao lập tài khoản mạng xã hội với ý định trở thành “ngôi sao trên mạng”.
Xiao là một trong số những cựu phạm nhân đang làm dấy lên nhiều tranh cãi trong dư luận khi biến chuyện phạm tội và trải nghiệm trong tù thành những nội dung “câu view” (thu hút sự chú ý nhằm tăng lượng lượt xem) trên mạng.
Mỗi khi Xiao “livestream kể chuyện”, có hàng ngàn cư dân mạng xem trực tiếp. Sức hút của Xiao trên mạng xã hội tăng nhanh qua từng ngày. Chỉ sau gần một tháng ra tù và lên mạng kể chuyện, Xiao đã có gần 40.000 lượt theo dõi. Nhưng rất nhanh sau đó, tài khoản của Xiao bất ngờ “bay màu” (bị khóa, đình chỉ hoạt động hoặc biến mất do vi phạm quy tắc cộng đồng, chính sách nền tảng…).
Nền tảng mạng xã hội cho biết tài khoản của Xiao đã được thẩm định và bị kết luận là chứa đựng nội dung xấu nhằm thu hút sự chú ý theo hướng tiêu cực, vi phạm quy định của cộng đồng, nền tảng.
Sự xuất hiện của các cựu phạm nhân trên mạng xã hội gây nhiều tranh cãi trong dư luận Trung Quốc, bởi không ít người tận dụng chuyện quá khứ bất hảo của mình để thu hút sự quan tâm hòng thu về lợi nhuận.
Luo từng ngồi tù vì tội lừa đảo và buôn bán hàng giả, có tài khoản mạng xã hội thu hút hơn 240.000 lượt theo dõi (Ảnh: CNA).
Tờ Nhân dân nhật báo (Trung Quốc) đã có bài bình luận về hiện tượng này và đánh giá động thái lên mạng kể chuyện “ra tù vào tội” là hành vi gây ảnh hưởng tới sự tôn nghiêm của pháp luật cũng như an ninh trật tự xã hội.
“Khi các nhân vật bất hảo này gây sốt trên mạng, các nạn nhân của họ sẽ càng thêm tổn thương, dù cho nhiều năm tháng đã trôi qua. Đồng thời, hoạt động của những cựu phạm nhân còn đưa ra thông điệp sai lệch rằng, nổi tiếng vì chuyện xấu cũng vẫn là nổi tiếng, vẫn được xã hội đón nhận và còn tạo ra lợi nhuận”, bài bình luận nhận định.
Bên cạnh những cựu phạm nhân gây tranh cãi trên mạng, vẫn có những cựu phạm nhân dù công khai quá khứ bất hảo, nhưng vẫn giữ được tài khoản có lượt theo dõi đông đảo. Họ là những người thực sự nỗ lực lao động để tái hòa nhập cộng đồng. Việc chia sẻ câu chuyện đời tư theo hướng này không khiến tài khoản của họ bị đình chỉ.
Luo – một người từng ngồi tù vì tội lừa đảo và buôn bán hàng giả – vẫn giữ được tài khoản mạng xã hội có hơn 240.000 lượt theo dõi.
Bên cạnh việc thừa nhận bản thân từng có quá khứ bất hảo, Luo tập trung khai thác hành trình kiếm sống bằng nghề nông sau khi ra tù. Những câu chuyện của Luo truyền đi thông điệp tích cực về khả năng tái hòa nhập cộng đồng, nỗ lực lao động chân chính để làm lại cuộc đời.
Luo từng chia sẻ trong một lần “livestream”: “Những gì sai trái tôi từng làm đã thuộc về quá khứ. Tôi đã phải trả giá cho những điều sai trái ấy. Bây giờ tôi hướng đến những giá trị tích cực. Một người từng ngồi tù vì phạm pháp vẫn có thể trở thành người tử tế trong những năm tháng sau này. Tôi mong bản thân nhận được sự khoan dung để có cơ hội làm lại từ đầu”.
Trước những diễn biến phức tạp xoay quanh nhóm đối tượng mới ra tù, nhà chức trách Trung Quốc đã ra thông báo chính thức: Doanh nghiệp hợp tác với những người vừa ra tù để thực hiện các nội dung trực tuyến đi ngược lại chuẩn mực đạo đức, gây ảnh hưởng tới sự lành mạnh của không gian mạng sẽ bị đưa vào danh sách đen cần theo dõi.