Không chỉ là nguyên liệu quen thuộc trong căn bếp, hành tây còn ẩn chứa những hợp chất sinh học giúp bảo vệ thận, đặc biệt là ở người có nguy cơ cao như bệnh nhân gút, tiểu đường type 2 hay tăng huyết áp.

Hành tây là một trong những loại thực phẩm phổ biến và dễ tìm nhất trong mọi gian bếp. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rằng loại củ có vị cay nồng này lại mang đến nhiều lợi ích cho thận, cơ quan âm thầm đảm nhiệm vai trò lọc máu, bài tiết và cân bằng nội môi trong cơ thể.

Chất chống oxy hóa nổi bật của hành tây

Theo nghiên cứu đăng trên American Journal of Nephrology, quercetin, một flavonoid tự nhiên có nhiều trong vỏ và rễ hành tây.

Đây là yếu tố then chốt tạo nên tác dụng bảo vệ thận. Chất này giúp loại bỏ các gốc tự do, ức chế phản ứng viêm, và làm chậm quá trình xơ hóa cầu thận. Đây là nguyên nhân dẫn đến suy giảm chức năng lọc máu của thận.

Quercetin còn có khả năng ức chế hoạt động của enzyme xanthine oxidase, từ đó giảm sản xuất axit uric. Chất này là yếu tố gây bệnh gút và ảnh hưởng trực tiếp đến thận.

Một nghiên cứu trên Frontiers in Pharmacology cho thấy, sử dụng quercetin giúp cải thiện chức năng thận ở chuột bị tổn thương thận do tăng axit uric.

Bên cạnh đó, quercetin trong hành tây còn ức chế các yếu tố gây viêm thận như TNF-α, IL-6 và TGF-β1, những cytokine có liên quan đến tổn thương mô và xơ hóa thận.

Một nghiên cứu lâm sàng chỉ ra rằng, việc bổ sung khoảng 150–162mg quercetin mỗi ngày trong 6 tuần có thể giúp giảm huyết áp tâm thu 3–4 mmHg, đồng thời cải thiện các yếu tố gây gánh nặng cho thận như: đường huyết và chỉ số HbA1c ở người mắc tiểu đường type 2.

Vệ sĩ cay nồng

Mùi hăng, cay đặc trưng khi cắt hành tây thực chất đến từ các hợp chất sulfur dễ bay hơi, được tạo ra khi enzym alliinase phân hủy các acid amin chứa lưu huỳnh. Những hợp chất này không chỉ gây chảy nước mắt mà còn mang lại nhiều lợi ích sinh học.

Các nghiên cứu trên tạp chí Nutrients cho thấy, hợp chất sulfur trong hành tây có tác dụng chống viêm và kháng khuẩn mạnh, đồng thời ức chế sự hình thành của các mô xơ hóa trong thận, một trong những cơ chế chính dẫn đến bệnh thận mãn tính.

Ngoài ra, các hợp chất này còn kích thích sản xuất một chất chống oxy hóa quan trọng giúp bảo vệ tế bào thận khỏi tổn thương do stress oxy hóa là glutathione nội sinh.

Một số lưu ý khi sử dụng hành tây để hỗ trợ sức khỏe thận

Ăn hành sống hoặc nấu sơ qua sẽ giữ được nhiều quercetin hơn so với nấu chín kỹ. Tuy nhiên, người có dạ dày nhạy cảm nên chế biến chín nhẹ để dễ tiêu hóa hơn.

Vỏ hành chứa lượng quercetin cao nhất. Một số chuyên gia dinh dưỡng khuyên nên nấu canh hoặc hầm cùng vỏ hành (đã rửa sạch) rồi lọc bỏ, để tận dụng dưỡng chất.

Người bệnh thận mạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tăng lượng hành tây trong khẩu phần ăn, nhất là khi đang áp dụng chế độ ăn giảm kali hoặc phosphorus.