Ngày 23-9, vụ tranh chấp về xử lý kỷ luật lao động (KLLĐ) theo hình thức sa thải giữa bà Nguyễn Ngọc Phượng và khách sạn B.T thuộc một tổng công ty du lịch tại TP HCM đã được TAND Khu vực 1 – TP HCM đưa ra xét xử. Chia sẻ trước khi phiên tòa bắt đầu, bà Phượng cho hay bà cảm thấy tự tin và an tâm bởi có sự đồng hành của cán bộ Trung tâm Tư vấn pháp luật (TVPL) – LĐLĐ TP HCM trong vai trò là người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người lao động (NLĐ).
Bảo vệ quyền lợi chính đáng
Bà Phượng làm việc tại khách sạn B.T từ tháng 9-2009 và đã ký hợp đồng lao động (HĐLĐ) không xác định thời hạn với chức danh quản lý đặt phòng. Đầu năm 2023, phát hiện một số lãnh đạo của khách sạn thực hiện quy chế trả lương trái quy định, ảnh hưởng đến quyền lợi NLĐ, bà Phượng đã gửi tố cáo đến lãnh đạo tổng công ty.
Dù tố cáo của bà được kết luận là có căn cứ, lãnh đạo khách sạn có sai phạm nhưng từ thời điểm đó, bà Phượng gặp rất nhiều khó khăn, trở ngại trong công việc. Đồng thời, bà phải chịu nhiều áp lực từ cấp quản lý, dẫn đến trầm cảm nặng do thường xuyên lo âu, mất ngủ, sức khỏe tinh thần và thể chất bị suy kiệt.
Cũng xuất phát từ việc NLĐ gửi đơn tố cáo, ngày 31-1-2024, khách sạn đã ban hành quyết định xử lý KLLĐ theo hình thức sa thải đối với bà Phượng. Lý do “tiết lộ, làm lộ, phổ biến trái phép các chỉ tiêu thống kê về tài chính, sản xuất – kinh doanh, các thông tin khác chưa được công bố chính thức được quy định là thông tin cần bảo vệ với tình tiết cố ý” theo Nội quy lao động 2014 của tổng công ty và khoản 2 điều 125 Bộ Luật Lao động 2019.
Ông Dương Văn Thuận, cán bộ Trung tâm Tư vấn pháp luật – LĐLĐ TP HCM, đại diện người lao động tranh luận trước tòa
Do từng được LĐLĐ TP HCM tư vấn, hỗ trợ trước đó, nên khi nhận quyết định sa thải, bà Phượng đã tin tưởng tìm đến Trung tâm TVPL – LĐLĐ TP HCM nhờ trợ giúp. Nhận thấy vụ việc phức tạp, có nhiều tình tiết khuất tất, ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp, chính đáng của NLĐ, LĐLĐ TP HCM đã cử ông Dương Văn Thuận – cán bộ Trung tâm TVPL, người có nhiều kinh nghiệm tham gia quy trình tố tụng, bảo vệ quyền lợi NLĐ tại tòa – trực tiếp hỗ trợ bà Phượng.
Tại bản luận cứ trước tòa, ông Thuận đã chỉ ra rất nhiều vấn đề trong quá trình khách sạn xử lý kỷ luật bà Phượng. Cụ thể, khách sạn quy kết bà Phượng cố ý tiết lộ về tiền lương trong các đơn tố cáo nhưng không có quy định nào của công ty thể hiện tiền lương là bí mật kinh doanh, không chứng minh được lỗi của NLĐ; công ty không báo trước 5 ngày trước khi tổ chức họp xử lý KLLĐ và họp KLLĐ (vắng mặt bà Phượng) vào thời điểm NLĐ được các cơ sở y tế chỉ định nghỉ bệnh; người xử lý KLLĐ không đúng thẩm quyền; áp dụng nội quy lao động hết hiệu lực để xử lý kỷ luật NLĐ…
HĐXX đã quyết định tạm ngừng phiên tòa để xem xét, đánh giá lại các tình tiết, chứng cứ của vụ án. “Với những chứng cứ xác đáng mà NLĐ cung cấp, chúng tôi tin tòa sẽ có phán quyết công tâm, khách quan, đúng quy định pháp luật để bảo đảm quyền lợi hợp pháp, chính đáng cho NLĐ” – ông Thuận bày tỏ.
Ngoài trường hợp bà Phượng, thời gian qua, thông qua hoạt động hướng dẫn, đại diện theo ủy quyền, tham gia tố tụng bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của NLĐ tại tòa án các cấp, LĐLĐ TP HCM đã giúp nhiều NLĐ đòi được quyền lợi chính đáng. Hiện nay, LĐLĐ TP HCM cũng đã cử cán bộ tiếp nhận ủy quyền của 137 công nhân Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Vinh Thông (KCN Tân Bình) khởi kiện doanh nghiệp đòi nợ lương, BHXH. Các vụ kiện đang được tòa thụ lý, giải quyết theo quy định.
Vững tin vào Công đoàn
Mới đây, từ sự trợ giúp của các cán bộ thuộc Trung tâm TVPL Công đoàn (LĐLĐ tỉnh Đồng Nai), ông N.T.B đã thắng kiện trong vụ kiện đòi gần 47 triệu đồng tiền nợ lương từ Công ty TNHH Xây dựng và Thương mại Dịch vụ M.T.P (phường Trảng Dài, tỉnh Đồng Nai).
Trước đó, ngày 22-8-2023, ông B. được công ty tuyển dụng vào làm việc. Công việc của ông là thực hiện các nội dung tiếp thị, biên tập và đăng tải trên trang fanpage của công ty, lương 20 triệu đồng/tháng. Do ông B. từng bị tai nạn chưa hồi phục, gặp khó khăn trong việc đi lại nên hai bên đã thỏa thuận về công việc và tiền lương qua điện thoại mà không giao kết HĐLĐ. Trong quá trình làm việc cho công ty, ông B. luôn hoàn thành công việc được giao và thường xuyên báo cáo tình hình công việc thông qua điện thoại, tin nhắn với bộ phận nhân sự và giám đốc công ty.
Vào ngày 10 hằng tháng là kỳ hạn trả lương của công ty nhưng sau đó, ông B. chỉ được thanh toán lương 9 ngày công làm việc của tháng 8. Từ tháng 9-2023, công ty chỉ chuyển bảng lương qua Zalo cho ông B., còn tiền lương thì không có. Ông B. đã nhiều lần liên hệ với giám đốc công ty để yêu cầu chi trả lương nhưng không có kết quả. Dù vậy, ông B. vẫn tiếp tục làm việc cho công ty đến ngày 11-11-2023, khi công ty bỏ quyền biên tập nội dung của ông trên trang fanpage, không cho ông tiếp tục làm việc.
Sau thời gian dài đòi lương nhưng không có kết quả, ông B. đã liên hệ và nhờ sự hỗ trợ pháp lý của Trung tâm TVPL Công đoàn. Nghiên cứu hồ sơ vụ việc mà NLĐ cung cấp, nhận thấy yêu cầu của ông B. là có cơ sở, Trung tâm TVPL Công đoàn đã cử cán bộ hỗ trợ làm đơn khởi kiện và tiếp nhận ủy quyền tham gia tố tụng để bảo vệ quyền lợi cho NLĐ ngay từ đầu.
Tại phiên xử mới đây, TAND Khu vực 1 – tỉnh Đồng Nai xác định việc công ty không trả tiền lương cho ông B. là trái quy định của pháp luật, nên tuyên buộc phải trả tiền lương tháng 9, tháng 10 và 9 ngày lương tháng 11-2023 cho ông B. Ông B. bày tỏ rằng phần vì không rành quy trình kiện tụng, phần vì lý do sức khỏe nên việc đòi quyền lợi sẽ gặp rất nhiều khó khăn nếu không có sự trợ giúp tận tình của tổ chức Công đoàn. Từ những gì mình trải qua, ông B. cảm thấy biết ơn và vững tin hơn vào tổ chức Công đoàn.
Theo LĐLĐ TP HCM, đơn vị đang đề xuất một số cơ chế đặc thù cho Công đoàn thành phố. Trong đó có việc thành lập Trung tâm tư vấn và hỗ trợ NLĐ. Bên cạnh các chức năng tuyên truyền, phổ biến chính sách – pháp luật, TVPL, hỗ trợ pháp lý, thực hiện các hoạt động đại diện, bảo vệ quyền lợi cho đoàn viên – lao động…, trung tâm còn đảm nhận việc tổ chức các hoạt động xã hội, hỗ trợ phúc lợi cho đoàn viên – lao động.