Theo thống kê từ Box Office Vietnam, tính đến tối 9/9, phim Mưa đỏ cán mốc gần 600 tỷ đồng. Đây là doanh thu cao nhất trong lịch sử phim Việt Nam.
Không chỉ thắng lớn về mặt thương mại, Mưa đỏ còn tạo nên một hiện tượng văn hóa khi khơi dậy niềm tự hào dân tộc, đặc biệt trong giới trẻ. Trên các nền tảng mạng xã hội, người trẻ chia sẻ, bình luận nhiều về bộ phim khiến tác phẩm càng được chú ý và gây sốt thời gian dài.
“Mưa đỏ” đã trở thành phim có doanh thu cao nhất trong lịch sử điện ảnh Việt Nam (Ảnh: Nhân vật cung cấp).
Nhà văn Chu Lai cho biết, kịch bản phim Mưa đỏ được ông viết vào năm 2013, theo đơn đặt hàng. Khi đó, nhiều đơn vị sản xuất muốn làm phim nhưng không có kinh phí nên kịch bản đành “nằm im” trong ngăn bàn. Ba năm sau đó, ông mới viết tiểu thuyết Mưa đỏ.
Tiểu thuyết Mưa đỏ do Nhà xuất bản Quân đội nhân dân phát hành lần đầu năm 2016, đến nay đã trải qua nhiều lần tái bản vào các năm 2017, 2019 và năm nay.
Hiện tại, nhờ cơn sốt của phim Mưa đỏ mà tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Chu Lai cũng “cháy hàng”. Nhiều độc giả tìm mua mà không được vì sách khan hiếm và không in kịp.
Mưa đỏ là tiểu thuyết thứ 14 của nhà văn Chu Lai và là tác phẩm đầu tiên ông viết về trận chiến Thành cổ Quảng Trị. Để hoàn thành cuốn sách, nhà văn đã trải qua nhiều lần đi thực tế, tham gia các trại sáng tác để chắt lọc tư liệu.
Tiểu thuyết tái hiện 81 ngày đêm Thành cổ Quảng Trị – nơi mưa bom bão đạn hòa lẫn với máu, nước mắt và khát vọng tuổi hai mươi của những chiến sĩ trẻ.
Được viết ở thời điểm khác nhau nên kịch bản phim và tiểu thuyết Mưa đỏ có nhiều chi tiết khác biệt. Một số nhân vật trong phim có số phận, tính cách không giống tiểu thuyết của Chu Lai.
1. Tình trạng điên loạn của Sen (Lê Hoàng Long đóng)
Trong phim, sau một lần bị vùi lấp dưới đống đổ nát, chứng kiến đồng đội chết trước mặt, Sen dù là đặc công tinh nhuệ tinh thần thép nhưng lại trở thành người điên.
Diễn viên Lê Hoàng Long trong tạo hình nhân vật Sen của “Mưa đỏ” (Ảnh: Facebook nhân vật).
Thế nhưng, trong tiểu thuyết Mưa đỏ, Sen chỉ giả điên để trốn tránh trách nhiệm và có thể đi hôi của. Mãi sau này, Sen mới thức tỉnh và quyết tâm chiến đấu cùng đồng đội.
Trong tiểu thuyết, bằng những câu chữ vừa vặn, Chu Lai đã “nhào nặn” nhân vật Sen ngày càng tròn trịa, hoàn thiện hơn. Sen hay đồng đội của anh đều tả thực một cuộc chiến cam go, nơi cha ông ta đã có 81 ngày đêm chiến đấu anh dũng.
2. Cái chết của Tiểu đội trưởng Tạ (Phương Nam thủ vai)
Ở phim Mưa đỏ, trong một trận chiến đấu, Sen vì bị điên loạn nên đã đứng múa may trước nòng súng của quân thù. Để cứu Sen, Tiểu đội trưởng Tạ đã trúng đạn và hy sinh. Chi tiết này có nhiều tranh cãi vì cái chết của Tạ quá đau lòng.
Phương Nam nhận nhiều lời khen khi vào vai Tạ (Ảnh: Nhân vật cung cấp).
Trong tiểu thuyết, nhân vật Tạ được cho là có chiều sâu, hy sinh oanh liệt hơn. Tạ chiến đấu anh dũng tới cùng, ngay cả khi sức khỏe suy yếu vẫn quyết sát cánh cùng anh em.
3. Tính cách của Tú (Đình Khang) trong phim khác xa tiểu thuyết
Trên phim, Tú là cậu học trò bé nhỏ, hoạt bát chưa tốt nghiệp cấp 3 đã viết đơn bằng máu, xung phong ra chiến trường. Khi cầm súng, Tú cũng xông pha không kém đồng đội nào. Kết quả, dù là người trẻ nhất, Tú lại ra đi đầu tiên khiến khán giả vô cùng đau xót.
Tú (Đình Khang) là nhân vật ít tuổi nhất trong Tiểu đội 1 (Ảnh: Nhân vật cung cấp).
Trong truyện, Tú nhút nhát, không có tinh thần chiến đấu, mãi sau này mới có thể hòa nhịp cùng các đồng đội. Nhiều khán giả cho rằng, tính cách của Tú ở bản phim cũng giúp giảm tải tình tiết, phù hợp với thời lượng phim điện ảnh.
4. Cái chết đau lòng của Cường (Đỗ Nhật Hoàng thủ vai)
Trong phim, Cường hy sinh sau trận chiến với Quang (Steven Nguyễn). Sau trận đấu, cả 2 đã quyết định tha cho đối phương nhưng Cường lại bị đồng đội của Quang bắn lén.
Ở tiểu thuyết, khán giả đau lòng hơn khi đọc đến đoạn Hồng là người tìm ra xác của Cường. Chu Lai tả, Hồng tìm thấy Cường ở mép bờ sông, anh tỉnh lại, nói với Hồng bằng giọng yếu ớt: “Hồng… Tập giấy để trong người… em gửi về cho mẹ… Anh yêu em… Mẹ ơi!”. Sau đó ra đi…
Nhân vật Cường (phải) và Quang trong phim “Mưa đỏ” (Ảnh: Facebook nhân vật).
Đây cũng là chi tiết đắt giá của tiểu thuyết Mưa đỏ, khán giả đọc sách càng thương số phận người lính trong chiến tranh và thương nhân vật Hồng hơn khi chứng kiến giây phút cuối cùng của người mình yêu.
5. Cảnh gặp nhau của 2 người mẹ trong phim (Đinh Thúy Hà và Thân Thúy Hà đóng)
Trên phim, mộ phần Quang và Cường ở cách xa nhau. Trong khi Cường ở giữa các đồng đội, bia mộ ghi rõ “Liệt sĩ”, Quang ở ngọn đồi hiu quạnh, bia mộ chỉ có tên riêng. Hai người mẹ thắp hương cho con, dù con của họ có là ai thì họ cũng có chung một nỗi đau.
Còn trong truyện, 2 bà mẹ vô tình gặp nhau ngay trước mộ phần của Quang. Mẹ Cường xin phép được thắp hương cho Quang, mẹ Quang cũng đồng ý. Hành động này được cho là một chi tiết ẩn ý về sự tha thứ, tinh thần hòa giải, xóa nhòa khoảng cách 2 đầu chiến tuyến của dân tộc ta.
Chia sẻ với phóng viên Dân trí, đạo diễn Đặng Thái Huyền cho biết, chị đọc kịch bản của nhà văn Chu Lai từ khoảng năm 2013. Chị đọc một mạch không dừng và đã khóc.
“Cảm xúc lúc ấy, đến giờ tôi vẫn nhớ như in. Một trong những chi tiết ám ảnh tôi nhất là cảnh các chiến sĩ vượt sông trong làn pháo kích. Lúc chới với giữa dòng, đứng giữa lằn ranh sống – chết, họ chỉ còn biết gọi “mẹ ơi”, “chị ơi”. Kể cả khi đã quay phim, tôi vẫn không cầm được nước mắt”, nữ đạo diễn nói.
Đạo diễn Đặng Thái Huyền (trái) cùng các diễn viên trong phim (Ảnh: Nhân vật cung cấp).
Đặng Thái Huyền chia sẻ thêm, phim không làm để miêu tả một phần của chiến tranh mà khắc hoạ ở những lát cắt nhỏ. Ê-kíp đã xâu chuỗi các lát cắt đó lại với nhau làm sao cho hợp lý và logic nhất về cuộc chiến 81 ngày đêm ở Thành cổ Quảng Trị.
“Quá trình quay phim vô cùng gian khổ, mưa rét triền miên, thời tiết khắc nghiệt. Nhưng toàn bộ ê-kíp và các cơ quan binh chủng phối hợp không ai lùi bước. Tất cả đều quyết tâm thực hiện bộ phim dù khó khăn tới đâu. Chúng tôi không coi đây là một dự án điện ảnh, mà là một nhiệm vụ phải dốc 200% sức lực để thực hiện”, chị kể lại.
Nữ đạo diễn cũng cho rằng, phim Mưa đỏ không nhắm tới một nhóm khán giả riêng biệt, mà mong muốn chạm tới mọi đối tượng, đặc biệt là giới trẻ.
“Tôi hy vọng khi xem phim, các bạn có thể cảm nhận sâu sắc hơn giá trị của hòa bình hôm nay, để thấy rằng đằng sau những phút giây bình yên là sự hy sinh vô bờ bến của cha ông”, chị tâm sự.