Hai dự án nhà ở xã hội (NƠXH) Công đoàn tại Bắc Ninh và Vĩnh Long với tổng mức đầu tư hơn 942 tỉ đồng dự kiến sẽ khởi công cuối tháng 9-2025. Theo ông Trịnh Quang Minh, Phó trưởng Ban Quản lý Dự án Công đoàn – Tổng LĐLĐ Việt Nam, 2 dự án này sẽ đáp ứng nhu cầu chỗ ở của hàng ngàn công nhân (CN) – lao động.
Khởi công nhiều dự án
Cụ thể, dự án NƠXH Công đoàn tại tỉnh Vĩnh Long dự kiến khởi công ngày 30-9. Công trình được xây dựng tại xã Giao Long với diện tích sử dụng đất hơn 3,3 ha, quy mô gồm 4 tòa chung cư cao 7 tầng, 2 nhà xe 2 tầng, sân vườn, hệ thống giao thông nội bộ, bãi đỗ xe, khu thể dục thể thao, sân khấu ngoài trời… Tổng mức đầu tư của dự án này là hơn 554,5 tỉ đồng, sử dụng nguồn tài chính Công đoàn.
Dự án NƠXH Công đoàn tại tỉnh Bắc Ninh dự kiến khởi công ngày 25-9. Dự án có tổng diện tích khoảng 2 ha, thuộc 2 ô đất CT-01 và HH-01 khu dân cư đường Hồ Công Dự, phường Việt Yên. Các hạng mục chính của công trình gồm: 2 block nhà ở cao 10 tầng với tổng diện tích sàn 30.166 m2, cung cấp 477 căn hộ khép kín cho thuê kèm các thiết bị và nội thất cơ bản như giường, tủ quần áo, tủ bếp…; 1 nhà xe cao 3 tầng với tổng diện tích sàn 3.024 m2. Dự án có tổng mức đầu tư 387,6 tỉ đồng.
Một dự án nhà ở xã hội Công đoàn đã được đưa vào sử dụng tại tỉnh Vĩnh Long từ năm 2018.Ảnh: TRUNG NAM
Khi hoàn thành, các dự án NƠXH Công đoàn nêu trên sẽ góp phần thực hiện mục tiêu Đề án 1 triệu căn hộ do Chính phủ phê duyệt; giải quyết nhu cầu nhà ở cho đông đảo đoàn viên – lao động, qua đó tạo không khí thi đua lao động, sản xuất sôi nổi.
Ông Trịnh Quang Minh cho biết dự kiến trong quý IV/2025, 2 dự án NƠXH Công đoàn tại tỉnh Bắc Ninh và tỉnh Quảng Ngãi cũng sẽ được khởi công. Trước đó, dự án NƠXH Công đoàn tại tỉnh Đồng Tháp đã được khởi công vào ngày 26-7.
“Ban Quản lý dự án Công đoàn cùng các địa phương đang nỗ lực phối hợp, đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện các thủ tục cần thiết để sớm khởi công các dự án NƠXH dành cho CN – lao động. Với sự đồng hành của chính quyền địa phương, việc bàn giao đất và thẩm định hồ sơ pháp lý đã được hỗ trợ triển khai nhanh chóng, tạo điều kiện thuận lợi để các dự án sớm được triển khai” – ông Minh thông tin.
Thời gian tới, Ban Quản lý dự án Công đoàn sẽ tiếp tục đôn đốc, phối hợp chặt chẽ với các địa phương nhằm bảo đảm tiến độ, chất lượng công trình, sớm hoàn thành các dự án NƠXH để đáp ứng mong mỏi của CN – lao động.
Cần cơ chế thông thoáng
Đông đảo CN – lao động luôn mong muốn được an cư. Câu chuyện của chị Nguyễn Thị Hồng (CN tại KCN Giao Long, tỉnh Vĩnh Long) phản ánh rõ nhu cầu về nhà ở.
Vợ chồng chị Hồng quê ở Cà Mau, từng có hơn 5 năm làm CN may tại TP HCM. Năm 2021, do công ty khó khăn phải thu hẹp sản xuất, vợ chồng chị mất việc làm. Khi ấy, họ được người quen giới thiệu vào làm việc tại một công ty may mặc ở KCN Giao Long.
Chị Hồng cho biết suốt 10 năm làm việc xa quê, vợ chồng chị đã thuê nhiều chỗ trọ và tiêu chí ưu tiên luôn là “giá rẻ, gần nơi làm việc” để tiết kiệm chi phí đi lại. Hơn 1 năm nay, do cha mẹ chồng ở quê sức khỏe yếu không thể trông nom cháu như trước, vợ chồng chị quyết định đón 2 con (học tiểu học và THCS) lên Vĩnh Long ở cùng. Nhà thêm người, chị phải thuê một phòng trọ rộng rãi hơn.
“Khi Công đoàn công ty khảo sát nhu cầu nhà ở của CN, tôi được biết có dự án NƠXH do tổ chức Công đoàn xây dựng cho người lao động (NLĐ) mua hoặc thuê mua. Tôi rất mong chờ dự án này để có thêm lựa chọn về chỗ ở” – chị Hồng kỳ vọng.
Thực tế cho thấy chính sách về NƠXH dù đã có bước tiến quan trọng nhưng vẫn chưa thực sự đáp ứng đủ nhu cầu của NLĐ. Theo nhiều cán bộ Công đoàn, Luật Nhà ở năm 2023 đã bổ sung đối tượng thụ hưởng là CN – lao động tại doanh nghiệp trong và ngoài KCN. Thế nhưng, thủ tục vẫn còn phức tạp, điều kiện xác nhận rườm rà khiến nhiều NLĐ khó tiếp cận NƠXH.
Nhiều ý kiến cho rằng cần có cơ chế thông thoáng, đơn giản hóa quy trình để NLĐ dễ dàng mua hoặc thuê mua NƠXH. Việc công khai, minh bạch thông tin, tạo điều kiện để đoàn viên – lao động đủ điều kiện tiếp cận NƠXH là yêu cầu cấp thiết.
Ở góc độ doanh nghiệp, bà Phạm Thị Hồng Hà, Chủ tịch Công đoàn Công ty CP Sài Gòn Food, nhìn nhận phần lớn CN tại các KCX-KCN là lao động nhập cư, mong muốn có cuộc sống ổn định để gắn bó lâu dài. Tuy nhiên, khó khăn về nhà ở và chăm sóc con cái khiến nhiều người khó bám trụ.
Vì vậy, bà Hà đề xuất các thành phố lớn như TP HCM cần có cơ chế đặc thù xây dựng NƠXH gắn với hạ tầng như nhà trẻ, nhà văn hóa dành cho con em CN, giúp họ yên tâm an cư lạc nghiệp.
Nhiều NLĐ còn bày tỏ mong muốn TP HCM thúc đẩy mạnh mẽ các gói cho vay dài hạn, giảm lãi suất, đồng thời nghiên cứu hỗ trợ thêm chi phí điện, nước, sinh hoạt cho người thuê trọ để họ giảm bớt gánh nặng. Từ đó, NLĐ mới có tích lũy để thực hiện giấc mơ an cư.
Mở rộng điều kiện tiếp cận
Bộ Xây dựng đang lấy ý kiến góp ý dự thảo sửa đổi Nghị định 100/2024 về phát triển và quản lý NƠXH. Trong đó, nội dung đáng chú ý là nới lỏng điều kiện về thu nhập để mua, thuê mua NƠXH: Người độc thân có thu nhập bình quân dưới 20 triệu đồng/tháng (tăng 5 triệu đồng), vợ chồng dưới 40 triệu đồng/tháng (tăng 10 triệu đồng), trường hợp độc thân nuôi con dưới tuổi thành niên không quá 30 triệu đồng/tháng.
Bộ Xây dựng cũng đề xuất giảm lãi suất vay ưu đãi khi mua, thuê mua NƠXH xuống còn 5,4%/năm – thấp hơn mức 6,6%/năm hiện nay.